Cukrzyca i Bezdech Senny

CUKRZYCA – FAKTY I LICZBY

Cukrzyca (Diabetes Mellitus) jest przewlekłą chorobą, charakteryzującą się wysokim poziomem glukozy we krwi.

Głównym źródłem energii organizmu jest glukoza, która powstaje z produktów żywnościowych, zawierających węglowodany (skrobia i cukry).

Regulowanie poziomu glukozy

Glukoza jest absorbowana z jelita cienkiego do krwiobiegu i przenoszona do mięśni lub mózgu. Regulowanie poziomu glukozy we krwi (glikemia) przez organizm jest określana jako kontrola glikemiczna. Glukoza z krwi może przedostawać się do mięśni tylko w obecności insuliny (produkowanej w trzustce). Proces wyzwalania energii z glukozy określany jest jako metabolizm glukozy.

Prawidłowa regulacja poziomu glukozy

U ludzi z prawidłową kontrolą glikemiczną, poziom glukozy we krwi wzrasta po jedzeniu (glikemia po posiłkowa), trzustka uwalnia insulinę do krwi, glukoza wchodzi do komórek mięśni i stężenie glukozy wraca do poziomu prawidłowego. Część glukozy jest kierowana do mózgu (nie wymaga to udziału insuliny). Nadmiar glukozy jest magazynowany w wątrobie (glikogen) i gdy organizm wymaga dodatkowej energii, jak na przykład podczas ćwiczeń fizycznych, glikogen zmienia się ponownie w glukozę, która ponownie przechodzi do krwiobiegu.

Cukrzyca

W cukrzycy, trzustka nie produkuje insuliny. Insulina, która jest produkowana, nie spełnia prawidłowej funkcji. Gdy insulina nie spełnia swojej roli, kanały glukozowe pozostają zamknięte, powodując gromadzenie się glukozy we krwi, co z kolei prowadzi do wysokiego stężenia glukozy we krwi – hiperglikemii. Hiperglikemia powoduje wzrost odkładania się cholesterolu w tętnicach, co prowadzi zarówno do mikronaczyniowych (oczy, nerki) jak i makronaczyniowych (nadciśnienie, chorobę wieńcową serca, udar) powikłań.

Cukrzyca typu 1

• Trzustka nie produkuje insuliny, ponieważ jej komórki zostały zniszczone przez własny układ immunologiczny organizmu.
• Najrzadziej występująca postać cukrzycy dotyka 5 – 10 % wszystkich pacjentów z cukrzycą.
• Cukrzycy typu 1 nie można zapobiegać ani wyleczyć.

Cukrzyca typu 2

• Trzustka produkuje insulinę, ale w zbyt małej ilości (z powodu przeładowania komórek) lub nie działa ona właściwie (dodatkowy tłuszcz organizmu spowalnia skuteczność działania insuliny).
• Zwykle rozpoczyna się ona od oporności na insulinę, zaburzenia, w którym komórki nie zużywają insuliny w sposób prawidłowy.
• Cukrzyca typu 2 występuje zwykle u ludzi powyżej 30 roku życia, ale staje się coraz bardziej powszechna również u dzieci. Zwykle jest ona uwarunkowana genetycznie i wyzwalana przez pewne aspekty stylu życia, takie jak palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej i stres.

Przejście od prawidłowego stężenia glukozy we krwi do cukrzycy typu 2

1. Cukrzyca typu 2 łączy się często z wysokim poziomem cholesterolu, wysokim ciśnieniem krwi i otyłością.

2. Najrzadziej występująca postać cukrzycy dotyka 5 – 10 % wszystkich pacjentów z cukrzycą.

3. Cukrzycy typu 2 można zapobiegać, ale nie można jej wyleczyć.

Główne cele w leczeniu cukrzycy:

W obu typach cukrzycy 1 i 2, głównym celem leczenia jest utrzymanie stężenia glukozy na poziomie najbardziej zbliżonym do zakresu prawidłowego (Glikemia w osoczu na czczo (Fasting Plasma Glucose) < 5,6 mmol / l).

POWIKŁANIA W CUKRZYCY

• Ślepota
• Niewydolność nerek
• Powikłania neuropatyczne
• Choroba wieńcowa serca
• Nadciśnienie
• Wady serca
• Udary
• Choroby naczyń obwodowych

FAKTY ZWIĄZANE Z CUKRZYCĄ

1. 90 % pacjentów z cukrzycą typu 2 ma nadwagę lub otyłość.
2. U pacjentów z cukrzycą prawdopodobieństwo wystąpienia choroby układu krążenia jest 2 – 3 razy większe.
3. 75 % wszystkich pacjentów cierpiących na cukrzycę umiera na chorobę układu krążenia.
4. Około 25 milionów ludzi cierpi na cukrzycę w Europie.
5. Średnia liczba przypadków cukrzycy stanowi około 7,5 % całej populacji Europy.
6. Koszty związane z cukrzycą stanowią w krajach Europy od 2,5 % do 15 % budżetu służby zdrowia.
7. U 50 % ludzi z cukrzycą typu 2 do czasu ich zdiagnozowania, pojawia się co najmniej jedno powikłanie.

Wpływ zaburzeń oddychania w czasie snu:

• Badania wykazują, że zaburzenia oddychania w czasie snu (SDB) mają związek z insulinoopornością.

• Oddychanie okresowe stwierdzono u 3,8 % chorych na cukrzycę w porównaniu do 1,8 % w grupie kontrolnej.

POWIĄZANIE FIZJOLOGICZNE MIĘDZY OSA, OPORNOŚCIĄ NA INSULINĘ I CUKRZYCĄ

Nie ma jasno zidentyfikowanej przyczyny oporności na insulinę u chorych na OSA (obturacyjny bezdech podczas snu) – możliwe mechanizmy:

Zwiększona aktywność współczulnego układu nerwowego, wynikająca z powtarzającego się bezdechu może powodować uwalnianie glukozy z mięśni do krwiobiegu, w celu wywołania pobudzenia, a w rezultacie utrzymanie szczątkowej cyrkulacji glukozy i hiperglikemię.

Interleukina – 6 (IL – 6), rozpuszczalna substancja proteinowa, stymulująca mobilizację energii w mięśniach i tkankach tłuszczowych (podwyższając temperaturę ciała), może opóźniać wychwyt insuliny poprzez blokowanie kanałów insulinowych i powodować hiperglikemię.

TNFa (Czynnik Martwicy Nowotworu), jest często wydzielany łącznie z IL – 6 w stanie chorobowym, określanym jako insulino-oporność.

Podwyższony poziom hormonu kortyzol, który jest uwalniany podczas stresu, może wpływać na zwiększenie produkcji energii i aktywności współczulnego układu nerwowego, prowadząc do hiperglikemii i zmniejszenia wrażliwości na insulinę.

Akumulacja niedoborów snu na skutek jego fragmentacji.

Nawracająca hipoksja powoduje zaburzenia homeostazy glukozy (nieustalona równowaga glukozy we krwi), prowadząc do insulino-oporności.

CPAP I CUKRZYCA

• Po zastosowaniu terapii CPAP w ciągu 48 godz. zaobserwowano znaczną poprawę wrażliwości na insulinę. – Kontrolowanie wrażliwości na insulinę i stężenia glukozy we krwi jest zasadniczym zadaniem dla pacjentów chorych na cukrzycę.
• Po posiłkowe stężenie glukozy można obniżać, stosując odpowiednią terapię CPAP.– Sugeruje, że ciągłe stosowanie CPAP jest bardzo ważną terapią dla pacjentów chorych na cukrzycę z SDB.
• Leczenie OSA za pomocą terapii CPAP, wiąże się z obniżeniem średniego ciśnienia krwi o 10 mmHg. – Kontrolowanie wysokiego ciśnienia krwi i związanych z nim powikłań sercowych są priorytetowymi zadaniami dla pacjentów i ich opiekunów.